پاسخ :
بی‌تردید یکی از نیرومندترین غرایز، نیروی شهوت و غریزة جنسی است که از ابتدای زندگی در وجود آدمی نهفته است این غریزه تا زمان بلوغ همچنان دوران آرام و بی‌تحرکی را پشت سر می‌گذارد، امّا به مجرد شروع دوران نوجوانی، آرام آرام زمان بیداری و طغیان آن فرا می‌رسد و رفته رفته تمام وجود نوجوان و جوان را در برمی‌گیرد. و همه جوانان کما بیش با این وضعیت روبرو می‌شوند، بزرگترها نیز این دوره را پشت سر گذاشته‌اند. آنچه افراد با هم تفاوت دارند، در این است که برخی با ایمان قوی و عزم و ارادة استوار در برابر نیروی شهوت می‌ایستند و مقاومت می‌کنند، یعنی به شخصیت خود احترام قایل‌اند و لذا خود را به کارهای زشت و ناپسند آلوده نمی‌سازند، امّا عده‌ای هم وجود دارند که نمی‌توانند مقاومت کنند و نیروی شهوت را در خود کنترل نمایند. اگر در دوران جوانی نیروی شهوت قوی است، ارادة جوانان قوی‌تر از آن است.
علی ـ علیه السّلام ـ می‌فرماید: «من کرمت علیه نفسُه، هانت علیه شهواته»[1] کسی که کرامت و ارزش خود را بشناسد، شهوت نمی‌تواند بر او غلبه کند.
علاوه بر آنکه از نظر شرع حرام است و آبروی انسان را نزد خدا از بین می‌برد، چه پیامدهای در زندگی فرد به دنبال دارد؟ که به برخی از آثار آن اشاره کنیم: تحقیقات روان شناختی نشان می‌دهد که فکر بیش از حدّ در مورد مسایل جنسی و گرفتار شدن در دام اینگونه اعمال باعث اختلالات روانی در فرد می‌شود. ضعف ایمان، بیماری جسمی و روحی، گوشه گیری و انزوا، شکست در زندگی، ضعف اعصاب و... برخی از آثار و پیامدهای آن می‌باشد. یکی از دانشمندان می‌گوید: این کار جوان را بسیار خسته می‌کند به طوری که همواره خجل و شرمسار است و خود را مجرم و گناهکار می‌پندارد.[2]
افرادی که این پیامدها را نمی‌دانند ممکن است ناخواسته به دام شهوت مبتلا شوند امّا وقتی این مسایل را درک کنند،قطعاً از آن دست برمی‌دارند. شاید برخی افراد ابتدا باور نکنند امّا وقتی تجربه کردند و پس از مدتی دیدند که واقعاً احساس گناه سراپای وجود انسان را فرا می‌گیرد، جداً تصمیم می‌گیرند که از آن دست بردارند، توبه کردن هم اینجاها کاربرد دارد.[3]
چند راهکار می تواند شهوترانی را کنترل کند که به چهار نمونه اشاره می شود:
1. تقویت ایمان
اگر معنویت و ایمان را در خویشتن تقویت شود، ملکه‌ای در انسان ایجاد می‌شود که از انجام هر گونه گناه باز می‌دارد و به انسان اجازه نمی‌دهد که ارزش و منزلت خود را با این کارها از بین ببرد. بسیاری از مشکلات ما و اساساً مشکل عصر ما و جوانان جامعه همین کمبود معنویت و ایمان مذهبی است که اگر این مشکل حل شود، بسیاری از مشکلات دیگر حل خواهد شد. در عمل و رفتار نیز باید تجدید نظر شود و از رفتارهایی که میل جنسی و شهوت را در انسان تحریک می‌کند، تا حد امکان بایستی دوری کرد.[4]
2. یکی دیگر از عوامل مؤثر در جلوگیری و کنترل شهوت کار مداوم است. کارهای بدنی از رنج روحی می‌کاهد و از شهوت نیز جلوگیری می‌کند. کار هم از لحاظ آنکه باعث صرف انرژی و نیروی بدنی در این می‌شود و هم از لحاظ آنکه فکر و ذهن انسان را به خود مشغول می‌کند، می‌تواند از افکار ناسالم و کارهای نادرست و نابهنجار جلوگیری کند.
3. ورزش یکی دیگر از راهکارهای جلوگیری از فشارهای جنسی است. علاوه بر اینها سعی کنید، در مواقعی که تنها هستید، ذهن و فکر خود را از مسایل که سرانجام به بروز نیاز جنسی منجر می‌شود،باز داشته و بیشتر به یاد خدا باشید. به این نکته توجه داشته باشید که خداوند ناظر بر تمامی اعمال ماست، حتی در جاهای خلوت که هیچ کسی نیست، خداوند ما را می‌بیند، اگر خدای ناکرده گناه کنیم علاوه بر آثار و پیامدهای منفی که در جسم و روح ما می‌گذارد، آبروی ما نزد خدا هم می‌رود.
4. ازدواج؛ راهکار دیگر این است که زمینه ازدواج را فراهم شود.[5] ازدواج با توجه به ملاک‌ها و معیارهایی که اسلام معرفی کرده است، چندان سخت و مشکل نیست.
البته باید مقدمات ازدواج را کم کم فراهم شده، و در زمان مناسب عقد انجام گردد. اگر به مقدمات ازدواج اقدام کنید، ذهن و فکر جوان بیشتر روی آن متمرکز می‌شود و به امید فردای بهتر و زندگی آبرومندانه از هر کار دیگری منصرف خواهد شد. خداوند متعال که آفرینندة انسان است و خصوصیات و فطریات و غرایز او را می‌داند، آفریدن زن و مرد و قرار گرفتن آنها در کنار یکدیگر را سبب مودت و رحمت و آرامش انسان و نیز ارضای غرایز به صورت صحیح آن می‌داند. در این باره می‌فرماید: از آیات و نشانه‌های حکیمانة خداوند این است که برای شما از جنس خودتان همسرانی قرار داد، تا در کنار آنان آرامش یابید و میان شما مهر و محبت و رحمت قرار داد، به درستی که در این کار خداوند دلایل حکیمانه‌ای است.
خداوند به همه جوانانی که از گناه بیزاری می‌جویند چنین می‌فرماید: بندگان من حضور گناهکاران با زیبایی‌های خیره کننده‌شان شما را فریب ندهد گول ظاهر پر رنگ و لعاب شان را نخورید و تصور نکنید که اینان خوشبخت هستند و شما را در نیت تان کم رنگ نکنند.
بازار دنیا داغ داغ است و به نهایت جلوه گری خود رسیده است لذات مهیج کننده آن زیبایی‌های خیره کننده آن ،چشم همه را مبهوت کرده است و در بازی شطرنج آن همه کیش و مات شده‌اند به هر قیمتی باید به لذت برسند حتی به قیمت نافرمانی پادشاه عالم. خداوند رب‌العالمین و چه سخت است حفظ دین و چه شیرین است با ایمان بودن.
وَجَاهِدُوا فِی اللَّهِ حَقَّ جِهَادِهِ و در راه خدا چنان که شایسته جهاد است (حج-۷۸)
جهاد در راه خدا
کلمه جهاد به معنای بذل جهاد و کوشش در دفع دشمن است و شامل هر چیزی که ممکن است شری به آدمی برساند می‌شوند. مانند شیطان که آدمی را گمراه می‌سازد و نفس اماره که آن نیز آدمی را به بدی‌ها امر می‌کند. در نتیجه جهاد شامل مخالفت با شیطان در وسوسه‌هایش و مخالفت با نفس در خواسته‌هایش می‌شود که رسول خدا(صلی الله علیه وآله)این قسم جهاد را جهاد اکبر نامیده است.
صرف بودجه کلان
دنیا با همه رنگ و لعاب‌هایش قصد فریفتن انسان‌ها را دارد و ایادی و مزدوران خاصش را نیز اجیر کرده است تا همه توان خود را به کار گیرد تا قسم شیطان محقق شود.
امروزه شیطان و سربازانش هزینه‌ها و بودجه های کلان صرف می‌کنند تا بر سپاه خود بیفزایند شاید وقتی در جامعه حضور پیدا می‌کنید افرادی را می‌بینید که در دانشگاه،محل کار،اداره،بازار هر گونه عمل حرامی را انجام می‌دهند و هیچ ترس و ابایی از آن ندارند کسانی که با پوشش بسیار نامناسب و زننده و تهییج کننده مدال بندگی شیطان را بر سینه خود می‌چسبانند و فساد را در جامعه رواج می‌دهند و پشت سر این حرکت‌ها دست‌های قدرتمندی در تلاش است، تا رنگ مذهب و دین را کمرنگ کند و آنان قصد دارند تا نور خدا را خاموش کنند.
إِنَّ الَّذِینَ کَفَرُوا یُنْفِقُونَ أَمْوَالَهُمْ لِیَصُدُّوا عَنْ سَبِیلِ اللَّهِ
مسلماً کسانی که کافرند ، اموالشان را هزینه می‌کنند تا مردم را از راه خدا بازدارند (انفال/۳۶)
حال وظیفه ما جوانان چیست ؟ ما که دغدغه دین را داریم و دوست نداریم که جامعه رنگ بی خدایی بگیرد.
اولین قدم حفظ خود از گناه
یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا عَلَیْکُمْ أَنْفُسَکُمْ
ای اهل ایمان ! مراقبِ [ایمان و ارزش‌های معنویِ] خود باشید (مائده/۱۰۵)
این که خود را از گناه دور نگه داریم. اطاعت از خدا و رسول خدا و امام زمان(عج) می‌باشد اگر در اسلام به طهارت روح توجه ویژه ای شده است به خاطر دوری از رجس و پلیدی است.
جوانانی که خودشان را پاک نگه دارند و با همه وسوسه های شیطان تن به ذلت گناه ندهند خداوند خورشید وجودشان را پرنور تر و گرم‌تر می‌کند تا جایی که از گرما و نور این خورشید ایمان، مسیر سخت دنیا را به راحتی طی می‌کنند.
دومین قدم دعوت به نیکی و نهی از حرام
اسلام همواره انسان خودخواه را مذموم می‌خواند و حس ایثار و دیگر خواهی را در آیات و روایات دیگری ممدوح می‌داند و سعی در تحریک و بروز این حس دارد زیرا اگر انسان همیشه به فکر خودش باشد هیچ قصد و اراده ای در اصلاح جامعه خود ندارد و گناه پیکر سالم فرد و در مرحله بعد یک جامعه را نابود می‌سازد همچنان که میکروب بدن سالم را مریض می‌کند و حتی از پای در می‌آورد.
دین ما در هیچ مرحله ای انسان را به کناره گیری و عزلت نشینی دعوت نمی‌کند بلکه او را بسیار تأثیر گذار در پاکسازی جامعه می‌داند و هدف همه انبیا الهی دعوت به خیر و نیکی و نهی از بدی است و قیام عاشورا نیز این هدف بزرگ را در اوج کمال و قدرت نشان می‌دهد که امام حسین تمام هستی خود را در راه اعتلای دین اسلام به میدان مبارزه آورد.
جوانان کهف
خداوند در قران برای هدایت ما داستان جوانانی را بیان می‌کند که در زمان خودشان از شرک و بت پرستی اعراض کردند و در حالی که پادشاه جبار کشورشان همه را به بت‌ها دعوت کرد و هر کس دعوت او را اجابت نمی‌کرد، او را به قتل می‌رساند این گروه با ایمان خدای یکتا را پرستش می‌کردند و از خوردن حرام و عمل حرام دوری می‌کردند تا آن جا که تصمیم گرفتند محیط بسیار آلوده شهر را ترک گویند تا مرتکب ذلت حرام نگردند. این جوانان به زرق و برق دنیا پشت پا زده و در میان همه زیبایی‌های مسحور کننده دنیا از خداوند راه نجات خواستند.
[یاد کن] هنگامی که [آن] جوانان در غار پناه گرفتند و گفتند: ای پروردگار ما رحمتی از نزد خود به ما عطا کن، و برای ما در کارمان زمینه هدایتی فراهم آور(کهف/۱۰) خداوند رحمت و هدایتش را شامل این جوانان پاک کرد. إِنَّهُمْ فِتْیَةٌ آمَنُوا بِرَبِّهِمْ وَزِدْنَاهُمْ هُدًی: آنان جوانمردانی بودند که به پروردگارشان ایمان آوردند، و ما بر هدایتشان افزودیم(کهف/۱۳)
آن چنان که نامشان در کتاب کریم و عظیم قرآن آمده است تا ابد سرلوحه آزادمردان جهان باشند.
دل‌هایشان را به نور ایمان روشن کردیم و تردید و دودلی را که مایه سستی ایمان می‌شود را از وجودشان بردیم وَرَبَطْنَا عَلَیٰ قُلُوبِهِمْ و دل‌هایشان را [با یقین به حقایق،] استوار ساختیم؛ (کهف/۱۱)و آنها را به غار هدایت کرد.
و اکنون که از آنان و آنچه غیر خدا می‌پرستند، کناره گرفته‌اید، پس در این غار پناه گیرید تا پروردگارتان از رحمتش بر شما بگستراند و در کارتان آسایش و آسانی فراهم آورد (کهف/۱۶)
خداوند به همه جوانانی که از گناه بیزاری می‌جویند چنین می‌فرماید: بندگان من حضور گناهکاران با زیبایی‌های خیره کننده‌شان شما را فریب ندهد گول ظاهر پر رنگ و لعاب شان را نخورید و تصور نکنید که اینان خوشبخت هستند و شما را در نیت تان کم رنگ نکنند.
لَا یَغُرَّنَّکَ تَقَلُّبُ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی الْبِلَادِ
رفت و آمد کافران در شهرها [با وسایل و ابزار فراوان و شوکت ظاهری] تو را به طمع نیندازد.(آل عمران/۱۹۶).
پس:
وَاصْبِرْ نَفْسَکَ مَعَ الَّذِینَ یَدْعُونَ رَبَّهُمْ بِالْغَدَاةِ وَالْعَشِیِّ یُرِیدُونَ وَجْهَهُ وَلَا تَعْدُ عَیْنَاکَ عَنْهُمْ تُرِیدُ زِینَةَ الْحَیَاةِ الدُّنْیَا وَلَا تُطِعْ مَنْ أَغْفَلْنَا قَلْبَهُ عَنْ ذِکْرِنَا وَاتَّبَعَ هَوَاهُ وَکَانَ أَمْرُهُ فُرُطًا
با کسانی که صبح و شام پروردگارشان را می‌خوانند در حالی که همواره خشنودی او را می‌طلبند خود را شکیبا دار، و در طلب زینت زندگی دنیا دیدگانت [از توجه] به آنان [به سوی ثروتمندان] برنگردد، و از کسی که دلش را [به سبب کفر و طغیانش] از یاد خود غافل کرده‌ایم و از هوای نفسش پیروی کرده و کارش زیاده‌روی است، اطاعت مکن(کهف/۲۸) مبادا از کارهایشان پیروی کنید.
فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّی لَا أُضِیعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْکُمْ مِنْ ذَکَرٍ أَوْ أُنْثَیٰ بَعْضُکُمْ مِنْ بَعْضٍ
پس پروردگارشان دعای آنان را اجابت کرد [که] یقیناً من عمل هیچ عمل کننده‌ای از شما را از مرد یا زن که همه از یکدیگرند تباه نمی‌کنم (آل عمران/۱۹۵)
چرا که ما به اعمال شما آگاهیم و هر کاری را که برای دینتان انجام دادید می‌بینیم و اعمال تان را بی پاداش نخواهد بود. دعای تان را مستجاب می‌کنیم و در گرفتاری‌ها شما را یاری می‌دهیم.
اگر بساط حرامی پهن شد و تو جوان گرد حرام نرفتی اگر از محیط‌های آلوده کناره گرفتی اگر با همه هوس‌های دل باز هم ذلت حرام را انجام ندادی آنجا که توانستی لباس‌های نامناسب بپوشی و به خاطر خدا پوشش اسلامی را زینت خود قرار دادی و زبانت را از دروغ و غیبت بستی خداوند پاداشت را چند برابر می‌دهد.
به نام خدا
شیفته نفس اماره
- علی (ع) فرموده اند : در کشاکش انگیزه های شهوت و غضب ، عقل بشر تیره و تار می شود و فروغ خود را از دست می دهد.
منبع : مستدرک 2، ص287
- و نیز فرموده اند : کسیکه مالک شهوت خود نباشد مالک عقل خود نخواهد بود.
منبع : مستدرک 2، ص287
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
شکم پرستی
-
رسول اکرم (ص) فرموده اند : کسیکه از همه ی نعمت های خداوند تنها به خوردنی و نوشیدنی متوجه است و دیگر نعم الهی را در وجود خویش نمی بیند نادان و کفران کننده ی نعمت است، او راه غلط می پیماید و زود است که به عذاب الهی دچار شود.
منبع : تحف العقول، ص52
-
امام صادق (ع) فرموده اند : دورترین فاصله از خداوند برای آدمی موقعی است که همانند حیوان جز پر کردن شکم و ارضاء شهوت، همّت و هدفی نداشته باشد.
منبع : کافی، جلد دوم، ص319
-
و نیز فرموده اند : مرد با ایمان هرگز مغلوب شهوت خود نمی شود و شکمش باعث رسوایی او نمی گردد.
منبع : تحف العقول ، صفحه 358
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
مایه اصلی شهوات
-
علی (ع) فرموده اند : دارایی و ثروت مایه ی اصلی شهوات بشر است.
منبع : نهج البلاغه، کلمه ی 55
- علی (ع) درباره ی بعضی از مردم راه گم کرده و منحرف با کمیل بن زیاد سخن گفته و در ضمن فرموده اند : آنکس که علاقه ی شدید به لذت دارد و مطیع شهوت خویشتن است یا آنکس که دچار حرص شده و عاشق جمع مال و ثروت است ، این دو مراعات عواطف دینی و اوامر مذهبی را در هیچ مورد نمی نمایند. شبیه ترین موجود به این دو طبقه ی منحرف چهارپایان چراگاهست.
منبع : نهج ابلاغه ملا فتح الله ص550
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
مغلوب شهوت
- علی (ع) فرموده اند : آنکس که نفس خود را در شهوات ناروایش اطاعت نماید عملا به تباهی و هلاکت خویش کمک کرده است .
منبع : غررالحکم ، ص 683
- و نیز فرموده اند : بنده ی شهوت اسیری است که هرگز از بند اسارت رهایی نمی یابد.
منبع : غررالحکمریا، ص498
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
خطرات شهوت نفسانی
- علی (ع) فرموده اند : غلبه و فرمانروایی شهوت ، مصونیت اخلاقی را از میان می برد و آدمی را به وادی هلاکت و تباهی می کشاند.
منبع : غررالحکم،ص507
- علی (ع) فرموده اند : لذت هایی که باعث ندامت و پشیمانی می شوند و شهوت هایی که درد و رنج به بار می آورند فاقد خیر و خوبی هستند.
منبع : فهرست غرر،ص358
- و نیز فرموده اند : چه بسا یک ساعت کامروایی و شهوت ، اندوه طولانی به بار می آورد و غم و غصه فراوان در پی دارد.
منبع : وسائل،جلد4، باب و جوب غلبه ی عقل، ص29
- و نیز فرموده اند : خیر و خوبی یافت نمی شود در لذتی که پشیمانی به بار می آورد و شهوتی که درد و ناراحتی در پی دارد.
منبع : فهرست غرر، ص358
- علی (ع) فرموده اند : آنکس که در شهوات ، تند روی کند آفات و بلایا نیز با سرعت به سوی او می شتابد.
منبع : فهرست غرر، ص188
-
امام صادق (ع) می فرمودند: آنکس که خاطرات شخصی خود را از دل نزداید ، و از خطرات نفسانی و شهوی خویش فارغ نشود، افکار شیطانی را از خود نراند، و در پناه خداوند بزرگ نرود ، شایسته نیست مردم را امر به معروف و نهی از منکر نماید.
منبع : محجة البیضاء جلد 4 ص109
-
امام باقر (ع) فرموده اند: طبیعت بشر با شهوت و میل و حرص و ترس و خشم و لذت آمیخته شده است جز آنکه در بین مردم کسانی هستند که این پیوند و کشش طبیعی را با نیروی تقوی و حیا و تنزّه مهار کرده اند. موقعیکه نفس متجاوزت ، تو را به گناه می خواند به آسمان با عظمت و کیهان حیرت زا نگاه کن و از خداوند بزرگی که جهان را آفریده و بر آن حکومت می کند بترس و از گناه خودداری کن، اگر از خداوند توانا خوف نداری به زمین نظر افکن شاید از حکومت بشری و افکار عمومی شرم کنی و مرتکب معصیت نشوی، اگر جرأت و جسارتت به جایی رسیده که نه از حکومت الهی می ترسی و نه از مردم رزمین شرم داری خود را از صف انسان ها خارج بدان و در عداد بهائم و حیوانات به حساب آور.
منبع :مستدرک2،ص287
-
امام جواد (ع) نیز فرموده اند : کسیکه بر مرکب شهوات خویش سوار است و خودسرانه می تازد از لغزش و سقوط رهایی نخواهد داشت.
منبع : بحار 17،ص214
-------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
تسلط بر نفس اماره
- علی (ع) فرموده اند : بر شهوت خویش مسلط شو پیش از آنکه قدرت تجّری پیدا کند و به تندروی عادت نماید. چه آنکه اگر شهوت در خودسری و تجاوز نیرومند گردد مالک و فرمانروای تو می شود و به هر سو که بخواهد می کشاندت و تو در مقابل نیروی آن، تاب مقاومت نخواهی داشت.
منبع : غررالحکم، ص510
- علی (ع) فرموده اند : کسیکه شهوات خویش را محدود نماید ارزش انسانی و شخصیت معنوی خود را محافظت کرده است.
منبع : تحف العقول، ص97
- و نیز فرموده اند : دشمن ترین دشمنان آدمی غضب و شهوت او است. آنکس که بتواند این دو غریزه ی سرکش را مهار کند و آنها را به فرمان خود درآورد ، مقام عظیمی دارد و می تواند به اوج انسانیت برسد.
منبع : غررالحکم ص203
- علی (ع) فرموده اند : کسیکه شرافت باطنی و گوهر انسانی خود را بشناسد ، این شناسایی او را از پستی های شهوت و آرزو های باطل مصون خواهد داشت.
منبع : غررالحکم، ص710
- و نیز فرموده اند : کسیکه بر نفس سرکش خود حاکم باشد، شأن و منزلتش بالا می گیرد ، و برعکس کسیکه نفس شهوانیش مالک و فرمانروای وی باشد، به ذلت و خواری دچار می شود و قدر و قیمتش پست می گردد.
منبع : مستدرک2، ص186
- علی (ع) فرموده اند : از تمایلات ناروای خود اعراض کنید و شهوات نفسانی را ترک گویید که شما را به وادی گناهکاران می کشاند و به طور غافلگیر در آغوش ناپاکی و سیئاتتان می افکند.
منبع : فهرست غرر،ص186
- علی (ع) فرموده اند : آنکس که بر تمایل جنسی خود غلبه کند و عنان شهوت را در اختیار بگیرد قدر و شرف خود را حفظ کرده است.
منبع : مستدرک2، ص287
-
علی (ع) فرموده اند : خویشتن را از آلودگی لذات پلید و عوارض بد شهوات منزّه و پاک نگاهدارید.
منبع : غررالحکم، ص775
-
علی (ع) فرموده اند : عجب دارم از آنکس که عواقب بد لذت های مضر را می داند چگونه از آنها دست نمی کشد.
منبع : غررالحکم، ص494
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند:از تمایلات ناروای خود اعراض کنید و شهوات نفسانی را ترک گویید که شما را به وادی گناهکاری می کشاند و بطور غافلگیر در آغوش ناپاکی و سیئاتتان می افکند.
منبع: فهرست غرر،ص186
- حضرت امام علی (علیه السّلام) فرموده اند: انسان آزاد اگر به بردگی بندگان خود تن در دهد بهتر از آن است که بنده ی شهوات خویش گردد.
