توجه: آن‌چه این‌جا آمده، برخى از احکام اختصاصى روزه‌ى مسافر مى‌‌باشد. جهت اطلاع از سایر احکام سفر (وطن، قصد اقامت، سفر شغلى و ...) به جزوه «احکام سفر» مراجعه فرمایید.
206. کسى که در ماه رمضان مسافرت مى‌‌کند در هر موردى که نماز را باید شکسته بخواند نباید روزه بگیرد. و در هر مورد که باید نماز را چهار رکعتى (تمام) بخواند، مانند مسافرى که ده روز در یک محل قصد ماندن مى‌‌کند یا اینکه مسافرت شغل اوست، واجب است روزه را نیز به جا بیاورد.
207. مسافرت در ماه رمضان هر چند براى فرار از روزه باشد جایز است. البته بهتر است به سفر نرود مگر اینکه سفر براى کار نیکو یا لازمى باشد.
سفر براى فرار از روزه
208. آیا مسافرت عمدى در ماه رمضان به قصد افطار و فرار از روزه گرفتن، جایز است؟
ج. مسافرت در ماه رمضان اشکال ندارد، و در صورت مسافرت، ولو اینکه براى فرار از روزه باشد، افطار بر او واجب است.
209. کسى که در ماه رمضان مسافرت کرده، آیا علاوه بر قضا، باید کفّاره هم بدهد؟
ج) خیر، تنها قضاى روزه‌ها واجب است و کفّاره ندارد؛ ولى اگر قضاى روزه‌ها را تا ماه رمضان سال بعد به تأخیر اندازد، به جهت تأخیر، باید براى هر روز یک مدّ طعام کفّاره بدهد.
روزه قضا و سفر در تنگى وقت
210. شخصى که روزه‌ى معینى بر عهده‌ى او می‌باشد و یا اینکه چند روز قضا دارد و وقت آن ضیق شده است، مىتواند به سفر برود؟ و اگر در سفر است، آیا لازم است قبل از ماه رمضان از سفر مراجعت کند و روزه‌هایش را بگیرد؟
ج) رفتن به سفر براى او اشکال ندارد و اگر در سفر است لازم نیست مراجعت کند که آن روز یا چند روز را روزه بگیرد؛ چون کسى که در سفر است، روزه از او برداشته شده است همانند ماه مبارک، و تفاوتى هم بین اقسام روزه نیست.
روزه قضا در سفر
211. آیا گرفتن روزه‌هاى قضا، در سفر صحیح است؟
ج) خیر، جایز نیست.
روزه مستحبى براى مسافر
212. آیا مسافر مىتواند روزه مستحبى بگیرد؟
ج) خیر، گرفتن روزه مستحبى در سفر جایز نیست؛ مگر در مدینه طیبه که براى بر آورده شدن حاجت، مىتواند سه روز، روزه مستحبى بگیرد و احتیاط آن است که روز چهار شنبه، پنج شنبه و جمعه را اختیار کند.
روزه طلاب در سفرهاى تبلیغى
213. اگر یکى از طلاب علوم دینى قصد داشته باشد تبلیغ را شغل خود قرار دهد، آیا با این فرض مىتواند در سفر نماز خود را تمام بخواند و روزه هم بگیرد؟ اگر شخصى براى کارى غیر از تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهى از منکر مسافرت نماید، نماز و روزه‌اش چه حکمى دارد؟
ج) اگر عرفاً تبلیغ و ارشاد یا امر به معروف و نهى از منکر شغل و کار او محسوب شود، در سفر براى انجام آن کارها حکم مسافرى را دارد که به‌خاطر شغل و کارش سفر مى‌‌کند، و اگر زمانى براى کارى غیر از ارشاد و تبلیغ مسافرت کرد، در آن سفر مانند سایر مسافران نمازش شکسته است و روزه او صحیح نیست.
روزه مستحبى با نذر در سفر
221. 1. اگر خورشید طلوع کرده و کسى تصمیم به روزه مستحبّى داشته باشد و بداند که بعد از ساعتى قبل از ظهر به سفر مى‌‌رود، آیا مىتواند نذر روزه کرده و روزه بگیرد و مسافرت ضررى به روزه‌اش نزند؟
2. اگر در حال سفر و در روز تصمیم به روزه مستحبّى بگیرد، آیا همین‌که نذر روزه کند و بلافاصله روزه بگیرد کفایت مى‌‌کند و روزه‌اش صحیح است؟
3. آیا در روزه نذرى (للهِ علیّ که امروز را روزه بگیرم) شرط است که نذر قبل از فجر (اذان صبح) باشد، یا اینکه بعد از فجر و هر وقتى تا قبل از غروب هم مُجزى است؟
ج) در روزه نذرى بنابر احتیاط واجب باید نذر در حضر (غیر سفر) و قبل از طلوع فجر روزى باشد که قصد روزه گرفتن دارید، بنابراین نذر در روز نسبت به روزه همان روز، و یا نذر روزه در حال سفر بنابراحتیاط واجب صحیح نیست.
222. شخصى که مُفطرى انجام نداده، در سفر مثلاً در ساعت ده نذر مى‌‌کند که امروز را روزه مى‌‌گیرم، آیا نذر او صحیح است یا باید نذر قبل از سفر و قبل از طلوع فجر باشد؟
ج) روزه مستحبى در سفر که با نذر صحیح است، بنابر احتیاط واجب مشروط است به این که نذر در حَضَر منعقد شده باشد.
نذر روزه در سفر در ماه رمضان
223. کسى که در ماه رمضان در سفر است، آیا مىتواند نذر کند روزه بگیرد؟
ج) خیر، جایز نیست.
نذره روزه در سفر با داشتن روزه قضا
224. با وجود اینکه روزه قضا دارم، آیا مى‌‌توانم روزه نذرى بگیرم؟ مثلاً نذر کنم که اگر خداوند در روز عرفه نصیبم گرداند که به زیارت حضرت زینب (سلام‌الله علیها) بروم، آن روز را روزه بگیرم. آیا چنین نذرى صحیح است؟ چون آن‌جا مسافرم و روزه قضا هم به گردنم هست.
ج) اگر در حضر (قبل از سفر) نذر کنید که در روز معیّنى در سفر روزه بگیرید، نذر و روزه نذرى‌تان صحیح است، هرچند قضاى روزه واجب بر عهده‌تان باشد.
